Nøff, nøff! Det er ikkje berre lammet som gjer seg godt i påskehelga. Finner du fram ein ytrefilet frå svinet, parer den med litt asiatiske smakar, og lar den godgjere seg steikeomnen på låg varme, kan du til og med nyte fridagen og la tida hjelpe deg.

Dei fleste kastar seg over indrefileten frå grisen i kjøle- eller frysedisken. Sjølv har eg meir sansen for ytrefileten (og endå meir svinenakken, men den treng verkeleg lang steiketid). Ytrefileten har minst like masse smak, og blir mørare enn det meste med riktig behandling.

Og grisen tåler masse juling, i alle fall svinekjøttet den gjev oss, når det kjem til smak. Det er ikkje utan grunn av svinekjøttet er så populært i den delen av det krydderglade delen av Asia som ikkje må avstå frå grisen av religiøse grunnar.

Denne retten blei prøvesmakt i familiemiddag i starten av påska, og ungane kasta seg over både kjøtt og ris. Grønsakene fall veldig godt i smak hos dei vaksne vennane våre.

Kor gjennomsteikt du vil ha svinefileten er ikkje berre ein smakssak. Opplysningskontoret for kjøtt skriv på sine nettsider at dei fleste bakteriar først døyr ved 70-80 grader. Derfor tilrår dei at kjøttet er blir servert når det har nådd ein kjernetemperatur på 75 grader.

Næringsmiddelindustrien pasteuriserer maten på 72 grader i 15 sekunder og bruker såkalla autoklavering (på 121 grader celsius) for å hindre bakterievekst i maten.

Dei fleste kokkar vil syns at det er meir enn nok med middels gjennomsteikt filet, det vil seie når kjernetemperaturen er 70 grader. Temperaturen vil stige eit par, tre grader til etter at kjøttet er tatt ut av steikeomnen eller steikepanna.

Langtidssteikt, honningglasert svinefilet med grønsakswok og ris

(nok ti fire personar)

• Om lag 800 gram ytrefilet av svin
• ½ desiliter soyasaus
• Safta frå ei appelsin, samt ei appelsin til servering (altså to appelsiner totalt)
• Safta frå ein lime
• 50 gram god, flytande honning
• Eit par centimeter fersk ingefær
• To, tre kvitløkbåtar
• 2 stjerneanis
• Peppar

Husk å romtemperere svinefileten på kjøkkenbenken eit par timar før du skal ha den i omnen.

Vask appelsin og lime godt i varmt vatn, slik at du får vekk restane av sprøytemiddel, eller bruk økologiske varer.

Skru på steikeomnen på 75 grader.

Finn fram ei eldfast som er litt større enn fileten. Bland i hop appelsinsaft, limesaft og soyasaus. Hell blandinga i forma. Vend fileten godt rundt i sausen. Ha restane av appelsin og lime, del i båtar.

Knus kvitløken med den flate sida av kniven, og ha den i forma.

Ha honningen på oversida av ytrefileten, fordel den godt ut over heile flata.

Sett eit steiketermeter i midten av fileten. Steik fileten til du er om lag fem, seks grader frå ønska temperatur. Dersom du vil steike den heilt til fileten er gjennomsteikt, på 75 grader, venter du til termometeret viser 68-69 grader. For middels gjennomsteikt ytrefilet, går du for ein kjernetemperatur på 70 grader. Då skrur du opp varmen til 200 grader i steikeomnen når steiketermometeret viser 62-63 grader. Du kan eventuelt bruke grillfunksjonen i siste del av steikinga, men då må du passe godt på at ikkje honningen svir seg! Ta ut kjøttet når det er eit par grader under ønska kjernetemperatur.

Du kan etterfylle med litt vatn dersom sausen fordampar i den eldfaste forma.

Sausen fullfører du ved å sile all krafta gjennom eit dørslag og over i ein kjele. Du kan gjerne presse litt på grønsakene for å få ut dei gode smakane. Ha i ein halv desiliter vatn i den eldfaste forma. Visp ut steikerestane frå kjøttet av forma. Eg bruker alltid ei aluminiumsform som eg sett over gassblusset, men du kan også gjere dette i steikeomnen med omnen på 250 grader nokre minutt. Hell krafta på forma gjennom dørslaget og over i sausen.

Smak til sausen. Kok den eventuelt litt meir ned dersom du syns smaken er tam. Juster den med litt meir appelsin- eller limesaft, peppar og eventuelt salt. Dersom du vil ha den tjukkare, kan du riste ei skei maisenna i ei stor skei kaldt vatn i eit glas med lokk, og ha i sausen.

Om lag ein halv time før servering av middagen starter du på risen:

Oppskrift på ekstra luftig ris

• 4-5 desiliter basmati-ris
• 1 teskei salt
• Minst ein liter kaldt vatn

Finn fram ein kjele som rommer minst tre liter. Ha i vatnet og saltet. Kok opp. Ha i risen, og la den koke på svak varme under lokk i 10-12 minutt.

Finn fram ein bolle og eit stort dørslag. Hell risen over i dørslaget og la kokevatnet renne ned i bollen. Løft opp dørslaget, ha kokevatnet tilbake i kjelen og sett dørslaget over – med eit lokk på toppen. La risen trekke/dampe ferdig i ti minutt, på den måten får du ein veldig luftig og god ris.

Grønsakswok

• 3 store gulrøter, gjerne med ulike farger
• Ein stor rød paprika
• Ein stor løk
• Ein pose sukkererter
• Tre, fire vårløk
• Ei stor skei god matolje, gjerne olivenolje

Fjern skalet på grønsakene. Del dei i tynne strimler. Her vil ha ha veldig nytte av å bruke ein såkalla mandolin, ein av kokkens beste venner, som du får kjøpt i gode kjøkkenbutikkar.

Wok grønsakene i eit halvt til eitt minutt rett før servering.

Skjær svinefileten i ein centimeter tjukker skiver.

Skjær endane av ei appelsin, og del den over midten. Skjær deretter ut små båtar appelsin, som du fordeler på tallerkenane, i lag med grønsakene, ris, kjøtt og sjysaus.