Den tradisjonelle, norske grønsakshagen er kanskje ikkje den mest fargerike. Men rødbeten fargelegg alt rundt seg dersom den får vere med på festen. Lite slår ein bulgur- eller couscous-salat lagd på fersk rødbet, med litt sting av syrleg eple, rødløk og ruccola.
For nokre år sidan skulle eg lage maten i namnedagen til ei venninne. Grillen var plassert ved svømmebassenget ved det arkitektteikna huset. På bordet forsøkte eg å diske opp med grenselaus og fargerik mat. Nye verdsborgarar fortener det aller beste.
I eit svensk matblad kom eg over ei oppskrift eg for lengst har rota vekk. Her om dagen fann eg igjen menyen frå namnedagen, og bestemte meg for å forsøke å vekke til live smakskombinasjonane få den gong.
Dei siste åra har rødbeten hatt fast plass i kjøkkenhagen vår. Eg elskar rødbete, enten den er sylta, saltbakt i steikeomnen, kokt og delt opp i salaten når den er avkjølt. Denne oppskrifta utnyttar til fulle fargepotensialet i denne skapningen i betefamilien.
Truleg har mennesket dyrka den i meir enn 3.000 år, og den kom etter alt å dømme til Norden på 1400- eller 1600-talet. Her har den funne seg godt til rette, ettersom den er hardfør og lett å dyrke i vårt relativt kalde klima. Det er artig å merke seg at fargen blir meir intense desto kaldare temperaturen er. Og den er eit godt val om du vil ha i deg godt med næringsstoff i kvardagen.
Rødbeten er rik på folsyre og inneheld mykje mineraler, spesielt jern, kalsium, magnesium og kalium. Den karakteristiske fargen er så brukandes at den har E-nummer E162.
Ikkje rart rødbeten gjer seg godt i festleg lag.
Oppskrift på bulgur/couscous-salat med røbeter, epler og ruccola
- To, tre middels store rødbeter (300-400 gram)
- 4 desiliter vatn
- 1/2 grønsaksbuljongterning
- 1 teskei salt
- 4 desiliter bulgur eller couscous
- Eit (syrleg) eple
- Ein rødløk
- Safta frå ein halv sitron
- Litt smør
- 2-3 stor skeier god olivenolje
- Eit par, tre never ruccola-salat
- Ein neve valnøtter
- Salt og peppar
Skrell rødbeten, del den i centimeter store terningar og ha den over i ein kjele med ein halv liter vatn. Ha i salt og grønsaksbuljongen. Kok opp og la den putre til rødbeten er gjennomkokt. Rødbeten har mykje fargestoff, så det kan vere lurt å bruke eingangshansker eller liknande dersom du ikkje vil ha fargerestar på fingrane.
Fjern skallet på løken, og hakk den i små biter.
Vask eplet, fjern kjernehus og del det i små terningar. Ha desse i ei lita skål med vatn og gjerne litt sitronsaft, slik at dei ikkje blir brune/misfarga.
Vask ruccolaen, la vatnet renne av og tørk den lett med kjøkkenpapir.
Finn fram ei dørslag, sett det over ein litt større kjele, og hell kokevatnet ned i kjelen. Ettersom stort sett all bulgur og couscous skal blandast ut med like stor mengde vatn, treng du ein halv liter kokevatn frå rødbetane. Ha i litt ekstra kaldt vatn om det trengs.
Kok/trekk bulguren/couscousen så lenge som det står på pakka. Ha i smør, og rør godt rundt.
Ha all bulguren/couscousen over i en stor salatbolle i lag med rødbet-terningane, rødløk, ruccola, safta frå sitronen og litt god olivenolje. Vend godt om. Smak til salaten med salt, peppar, meir sitronsaft og olivenolje – dersom det trengs.
Dryss over litt valnøtter rett før servering.