Sommar og haust siger makrellen inn i fjordane og gjev tallause små og store hobbyfiskarar eit blaff av fiskelukke. Makrellkjøttet taper seg fort i den varmaste årstida, men du forlenger lukkekjensla ved å salte og deretter kaldrøyke eller varmrøyke fisken.
Frå vindauget på hytta ser vi rett ned på naustet og staden der ørreten sig forbi langs fjorden kvar sommar. Vegen frå sjø til grill er ekstremt kort. Lukka er å nyte heilgrilla ørret med ein småfrekk pepperrotkrem ved stuebordet mens blikket fell ned på sjøen som gjev oss nok ei matauk.
På Far min sitt kjøkken er smaken av sommar på sitt beste når den heimelagde pastaen får følgje av ein saus lagd på skalldyr, sjømat og enkle smakar. Pasta marianara er svaret på dine bønner om perfekt sommarmat – også når vinteren har sett inn.
Svært mange av oss som vaks opp langs kysten på 70- og 80-talet hadde eit mildt sagt ambivalent forhold til fersk fisk. Men jubelen sto i taket kvar gong eg kom heim og fekk plukkfisk til middag.
På Far min sitt kjøkken er det høgt under taket. Vi må gjerne tru at vi nordmenn har skapt alt vi er og trur på utan påverknad frå omverda. Men når vi lagar mangosild, er det ikkje berre mangoen som er importert. Til og med matjessild-tradisjonen er skapt utanfor landegrensene.
I uminnelege tider har vi eksportert skreien i tørka og eventuelt salta variantar sørover til Italia. På Far min sitt kjøkken lar vi den ferske vinterskreien møte litt sommarleg sødme når vi låner litt rød pesto frå Sicilias hamnebyar.
I barndommen med kjentes det som om vi hadde fisk åtte gongar i veka. Men eit av høgdepunkta var dagen derpå klippfiskmiddagen, då restane blei til «plukkfisk». Herfrå er vegen veldig kort til ein velsmakande fiskegrateng med overskotsråvarer frå både havet og kjøkkenhagen.
Det er ein tommelfingerregel blant verdas kokkar at ein ikkje koker fiskekraft eller -suppe på laks, ørret og annan rød fisk. Men på Far min sitt kjøkken gjer vi unntak frå denne regelen etter å ha smakt på fjellfisksuppa til kokken Kjell på Iungsdalshytta.
Far min elskar sild, og har på sine gamle dagar også innsett at rakfisk kan vere smakfullt. Men eg er usikker på om han blir med på tur til Mexico for å pare dei norske fiskeklassikarane med guacamole tilsett litt søt mango.
Hausten er sildetid. Far min – og tusenvis av andre nordmenn – vaks opp på sild og poteter. Lune, nysteikte sildekaker med ein like lun potet- og grønkålsalat hever desse rimelege råvarene til eit aldri så lite luksusmåltid.