Dei aller beste, mest velsmakande rettane frå far min sitt liv er langtidsteikt kjøtt som har fått kose seg på sine eigne bein. Fjernar du beina før steikinga blir kjøttet tørrare og mindre smakfullt. Heilsteikt lammelår på indirekte grillvarme trigger urmennesket i den moderne kvinne og mann.
«Kokkemat» er eit eige omgrep blant proffane på kjøkkenet. Det er altså favorittmaten til dei som sveittar over grytene i så lange økter at Arbeidstilsynet ville vore uroa om dei visste om det. Langkokte lammeskankar er kanskje den aller beste maten frå proffane sine eigne gryter.
Sjølv om partane i konflikten i Midtausten er ueinige om det meste, er det forbausande mange likskapar på menyen for lettvint mat. Lamme-kebaben finn du oftast idet palestinske kjøkken, men den ligg også over glørne når israelarane fyrer opp grillen.
Uventa – eller venta – gjester i juletida skal behandlast med respekt, sjølv om du aller helst vil slange deg på sofaen og stenge verda ute. Pakk det dårlege samvitet og lamerullen inn i lomper, og smør passe tjukt på med heimelagd rødbetsalat.
Av og til skulle ein ønske ein kunne sjå inn historia si glaskule, og avsløre kven som i ein lys augneblink fann ut av det lite kjøttfylte stykket mellom ribbene og halsen på sauen og lammet kunne fyllast med litt meir kjøtt, krydder og andre godsaker, og rullast i hop – for deretter å kokast og leggast i press.
Svenskane hevdar at «heime er den staden der du veit kva som er i lapskausen». I min barndom ante verken far min eller eg eksakt kva som skjulte seg i gryta, men den smakte som festmat sjølv på grå og triste måndagar.
Har du opplevd at din favorittstad på matfronten plutselig har stengt dørene? Ein enkel lapp i vindauget som fortel at her kjem du aldri inn dørene igjen? Aldri meir skal du få smake verdas mest velsmakande lammespyd… Dersom du då ikkje har elga deg inn på kokken og bedt om oppskrifta på shish kebaben.
Har du opplevd å få servert kjøtt mørare enn noko anna, rosa tvers igjennom, men like fullt med ei smakfull steikeskorpe? Sjansen er stor for at du har fått posemat frå øvste hylle. Men du treng ikkje svi av halve månadsløna for å lage sous vide-inspirert mat som garantert imponerer gjestane.
Er det tilfeldig at det blir juksa med hestekjøtt i lasagne og annan ferdigmat, eller at kjøttdeig og andre farseprodukt med jamne mellomrom er E.coli- og salmonella-smitta? Tja, juks og slurv har vore ein del av historia heilt sidan matvareindustrien oppsto. Vil du vere heilt sikker på kva som går gjennom kverna, er det berre å stå for produksjonen sjølv.
Norge lider av ein oppheta pølsefeber. Her får du oppskrifta på lammepølser lag av fersk lammebog, tilsett krydder og urter som matchar den viltre smaken av lam frå villsau som har sprunge rundt i skjergarden i Vestfold.