Men vi ventar på nye avlingar, kan vi bruke gevinsten frå seinsommaren i ei grønsaksform som både kan serverast til hovudretten eller stå for seg sjølv på bordet. Aller best blir den med eit assortert utval grønnsaker med ulik smak og farge.

Her i heimen er fløytegratinerte poteter ein slager i den yngste delen av husstanden. Men far bør helst ikkje ete for mykje meieriprodukt, samstundes som det ofte er litt i meste laget med ein skikkeleg saus til ein grateng med fløyte i.

Denne «gratengen» er langt sunnare, og ved å gje potetene selskap av rotgrønsaker du har for hand, får du ein smaksrik kombinasjon som står seg godt til både vilt, storfe og kvitt kjøtt. Strengt tatt skal ein grateng gjerne ha litt «topping», for eksempel ost, brødsmular eller liknande. Men denne oppskrifta fungerer like godt utan.

Å lage retten blir rein plankekøyring med ein mandolin, dette brette med knivblad på som alle kokkar og profesjonelle kjøkken har i reiskapsskuffa. Den skjerer skiver nokre millimeter tjukke, mens pass deg for knivbladet når du dundrer ut grønsaksskiver.

Det fine med denne retten er at du kan steike den klar, la den kjøle seg ned og seinare delast opp i porsjonsstykke og varmast opp igjen.

Oppskrift på grønsakform

• Ein kilo med ei blanding av poteter og rotgrønnsaker, for eksempel persillerot, gulbete, polkabete etc.
• Tre store sjalottløk
• 2-3 ss peparrot
• 3 ss olivenolje
• 3 ss smør
• Ein neve fersk timian
• Ei teskei (eller halvannan) salt
• Nokre gode drag med pepparkverna
• Ei ss smør til smøring av forma

Sett steikeomnen på 200 grader (over- og undervarme).

Finn fram rotgrønsakene du ønskjer, og veg dei på vekta. Potetene og gul- eller polkabetene pleier eg å skrubbe reine, persillerota skrellar eg av skinnet på.

Finn fram ein stor bolle, som du fyller halvvegs med kaldt vatn. Legg mandolinen oppå bollen, og kutt opp alle grønsakene. Vatnet hindrar at grønsakene blir misfarga, og drar samstundes ut «stivelsen» i grønsakene, slik at dei blir sprøare i steikeomnen.

Fjern skalet på sjalottløken, og kutt den med mandolinen. Sjalottløken skal ikkje nedi vatnet i lag med grønsakene, den kan du legge i ein mindre bolle til seinare bruk. Skrell kvitløken, finhakk og legg den i bollen med løken. Skrell og rasp opp eit par store skeier med peparrot, som skal i same bollen.

Finn fram ei stor dørslag, som du setter i vasken.

Finn fram ein stor kjele, fyll den halvvegs med vatn, ha i eit par teskeier salt og kok opp. La grønsakene småkoke eit par minutt, før du heller dei over dørslaget og lar grønsakene dampe godt av seg.

Sett ei steikepanne på middels varme. Ha i ei stor skei smør og ei med nøytral olivenolje. La løk, kvitløk og peparrot surre til løken er blank og mjuk (utan å svi seg).

Ha grønsakene tilbake i kjelen du kokte dei i, og vend forsiktig inn løk, kvitløk og pepparrot, samt finhakka timian og resten av smøret og olivenoljen. Ha over salt og peppar etter smak.

Smør ei eldfast form som rommar grønsakene med ei skei smør. Fyll forma med grønsakene, og fordel dei utover – slik at det blir eit jamt lag. Sett forma i steikeomnen, og la gratengen stå i omlag 35 minutt.

Du kan enten servere gratengen varm, eller kjøle den ned, eventuelt dele den opp i porsjonsstykke, og varme den på 180 grader i om lag ti minutt.