Om bloggen

Underteikna, Geir Hopen Nødset, blei fødd inn i ei tidligare fiskarslekt på Vestlandet seint på 60-talet. ”Far min” Oddmund var tidleg ein inspirator både på sjøen og etter at fangsten var landa.

Men det var først som vaksen eg forsto at far min sin hobbyproduksjon av mellom anna fenalår, klippfisk, røyklaks og spekesild verkelig var verdt å dokumentere.

I åra som journalist (primært i Avisenes nyhetsbyrå/A-pressens Oslo-redaksjon) var eg så heldig å få møte og lære av nokre av dei flinkaste kokkane her til lands, deriblant Lars Barmen, Kjetil Gundersen, Bård Greni Karlsen, Trond Svendgård og Omar Viset. Både dei, far min og eg er einige om at det enklaste ofte er det beste.

Med prima råvarer og godt forvalta kunnskap kan du og eg føre vår eigen tradisjonsmat inn i framtida. Det er i alle fall målet med denne bloggen, som er meint som ein hyllest til alle menn – og kvinner – som har tatt, og held fram med å ta vare på dyrkjøpt kunnskap gjennom uminnelege tider.

I ”Far min sitt kjøkken” kjem du til å finne både oppskrifter og framgangsmåtar for mellom anna å salte, røyke og speke mat – inspirert av den (vest)norske tradisjonsmaten. Så sant det lar seg gjere, prøver eg å bruke lokale råvarer framfor importerte, for eksempel god, norsk rapsolje framfor olivenolje. Uansett er du meir enn velkommen til å dele dine erfaringar på www.farminsittkjokken.com! Du finner oss og på Facebook: https://www.facebook.com/FarMinSittKjokken og på Instagram.

Bloggen hadde aldri sett dagens lys utan innsatsen og inspirasjonen frå mine gode vener Oscar A. Holt-Seeland og Roger Andersen, som har fotografert mange av illustrasjonane i Far min sitt kjøkken, samt teknisk bistand og inspirasjon frå Emil og Jørn Broll.

God matauk!

23 thoughts on “Om bloggen

    • Heldige deg! Ja, eg har ei oppskrift på lur som snart kjem på bloggen, i lag med illustrasjon på kor enkelt du fileterer piggvar og annan flatfisk. Eg foreslår å steike fisken med skinnsida ned i olje som tåler høg varme til to tredjedeler av fisken virkar gjennomstekt, deretter har du oppi godt med smør i steikepanna, vender filetane forsiktig, og tar panna vekk frå varmen. Husk pepar! Som tilbehør har eg forsøkt puré av enten berre potet eller like mengder potet, spelleri og persillerot. Skrell og kok grønnsakene – utan salt (eller får du ei limete masse), hell av vatnet når grønsakene er møre og køyr blandinga heilt glatt med stavmikser. Puré betyr ingen klumper. Smak til med salt og pepar. Asparges kokt i rikelig salta vatn og eventuelt ein saus der du reduserer 2,5 dl fløyte og like masse (kylling)kraft, for eksempel den på boks frå Jacobs, blir og bra. Husk å smake til med salt og pepar. Med andre ord bør du starte å lage puré og eventuelt saus, og steike fisken til slutt:)

  1. Flott blogg! – i morgon prøver eg oksegryta m økologisk høgland frå Fimreite. Med litt betre planlegging burde Ægir ha delteke i måltidet også – det får eg ha til gode!

    • Heisan, Trude! Artig å høyre om nye ølsortar. Korleis er smaken på økologisk høgland frå Fimreite? Artig at du går for oksegryta med øl same dagen som eg legg ut nytt innlegg om sosekjøtt, den nære slektningen til ølgryta. Bytter du ut ølet med vatn, har vi plutselig forflytta oss til Frankrike… Heng deg gjerne med i dikusjonane som måtte komme på Facebook-sida vår: https://www.facebook.com/FarMinSittKjokken. Der er det litt meir aktivitet enn her på nettsida.

  2. Hei !
    Har lest litt av bloggen med stor interesse ! Vi held no på å bygge eit tørkeskap for tørking av hjortkjøt mm….,som vi tenkjer å plassere på garasjeloftet vårt. Ser at du skriv om eit slikt skap…..har du eit bilde av det ?

    • Hei, Marit! Eg skal sende deg foto av skapet på e-posten din ein av dei næraste dagane, og legger det og ut på artikkelen om spekepølse etter gammal metode. Skapet far min har bygd for meg er ei gammal Ivar-hylle frå IKEA dekt med myggnetting, med stor luke i front. Spekematprodusent Magnhild Dyrdal, som du kanskje kjenner frå filmen «Folk ved fjorden», og har lest om på bloggen, tilrår at tørkeskapet ikkje berre bør ha god lufting, men også plasserast så mørkt som mulig – og heller ikkje slepp inn for mykje lys på råvarene som heng til speking. Hennar erfaring er at lys oftare enn ein trur fører til harskning av maten. Lukke til!

    • Hei, Anders! Tusen takk for rosen! Det varmer godt! Eg har litt erfaring av bruk av geit i spekematproduksjon. Har primært brukt geita i spekepølsene. Magnhild Dyrdal, som har lært meg metoden, seier at det faktisk er ein fordel å bruke eldre geit. Dei smakar ikkje så godt elles, men i spekepølsa fungerer dette kjøttet veldig bra. Du kan lese meir her: http://farminsittkjokken.com/spekepolse-etter-gammal-metode/. Eg bruker elles å grille kje sommarstid, det er ei av dei beste råvarene eg kan tenke meg. Kjøper frå Kandal kjøtt i Nordfjord.

  3. Hei. Eg har to lår av hjortekalv som eg skal speka, men pga av unormalt varm haust til no, har eg lagt dei i frysen. Korleis vil det påvirka saltetida? Pleier å tørrsalta i 5-7 dagar alt etter storleik på kalven.

    • Hei, Erling! Usikker på om eg kan gje deg eit heilt klokkeklart svar. Men når eg grovsaltar lammelår frå fjorlam (3-4 kilo), pleier dei å få ligge om lag tre døgn i salt. Har forsøkt meg med frosne lår, og då har faktisk to døgn vore nok (og vel så det). Håper det kan gje ein peikepinne på din veg vidare:) Lukke til!

  4. Kan noen gi meg tips hva jeg kan gjøre når fenalåret har blitt heilt hardt.
    Samme med reins låret.
    Er det noen måte å redde de på eller blir det supoe kraft?

  5. Hei veit at det er uvanlig å lage speklår av lam no men jeg prøver, MEN JEG glemte låret i nesten 2 uker, nå har jeg hengt det ut i et forsøk på å få et resultat,
    Men jeg lurer på har jeg ødelagt hele prosessen

    • Hei, Alf! Forstår eg deg slik at lammelåret blei liggande veldig lenge i salt? Då er det utvatning som skal til. I så fall må du la det ligge i rennande, kaldt vatn ei god stund. Skjer av ein flik av kjøttet etter eit døgn og smak litt på korleis det kjennast. Dersom du framleis syns det er «glosalt», må det kanskje vatnast ut litt meir. Lukke til!

  6. Kva type salt bør ein bruke når ein saltar kjøt som seinre skal turkast? Gubben held på havsalt, grovt. Det må ein jo vaske av før ein heng kjøtet…..

  7. Hei, flott blogg.
    Kan man lage lammekjøttdeig av lammelår?
    Leste det var ca 11% fett i låret. Om man butterflyer låret og fjerner kjertelen inni?

    Mvh Aksel

    • Takk for gode ord! Ja, du kan godt lage lammekjøttdeig av låret, det blir jo litt magrare enn frå bogen. Ville vurdert å bruke litt (svine)feitt i tillegg. Men om låret er frå eit godt «vaksent» lam, duger det heilt klart 🙂 Lukke til!

  8. Hei.
    Kjempefin og nyttig blogg?
    Har fått et reinsdyrhjerte, som nå har ligget i havsalt og litt sukker i 12 timer. Det er delt i tre, for å få saltet det innvendige også.
    Ønsker tips og råd, for varmrøyking av dette, temp, og hvor lenge det må ligge i saltet, og i røykeskapet.

    • Hei, Kjell Einar! Eg har ikkje omfattande erfaring med varmrøyking av vilt-hjerter, men eg har fått tips om at det kan vere passe å røyke det nokre timer (kanskje eit par timer for reinsdyr? elge blir ofte varmrøykt opp mot åtte timar dersom det er eit stort hjerte) på 110-120 grader i varmrøykeriet. Elghjerte, som er langt større enn reinsdyrhjertet, blir ofte delt i to, salta så lenge ein ønskjer (her spriker råda frå nokre timer til fleire dagar). Her på Far min sitt kjøkken er vi nok meir forsiktige med saltinga. Far min skjerer som regel av ein snei av kjøtet, smakar på det og vatnar eventuelt ut råvara i kaldt vatn til det er passe. Eg fekk eit råd ein gong av ein som speka mykje reinhjerter, kan pleide å dele hjertene, vatne det ut til mesteparten av blodet er trekt ut (skifte vatn til vatnet er nesten blankt). Deretter blei det lagt i salt, tørka og speka. Han pleide å salte reinsdyrhjerta i fem timar, seks, sju timar for den som liker veldig salte hjerte. For meg høyres det passe ut. Han understreka at vilt-hjerte treng lite salt. Dersom ein syns dei blir litt hard i konsistensen etter speking, kan ein ha i litt sukker med saltet, det gjev hjerta ein mjukare konsistens.

  9. <3 Bloggen din har vært gull vært oppigjennom! Den kunnskapen du og fardin har delt oppigjennom har gitt meg og mine veldig mye.
    Setter stor pris på alt du har delt og vil bare si at tradisjonene og kunnskapen vil leve lenge;)

Legg att eit svar

Epostadressa di blir ikkje synleg. Påkravde felt er merka *

Denne nettstaden brukar Akismet for å redusere søppelpost. Lær korleis kommentarane dine vert handsama.