Kvar sommar drar vi som til dagleg lever på Far min sitt kjøkken til vakre Iungdalen i Skarvheimen. I desse grønne, fuktige dalstrøka er det overflod av mjølkeprodukt og kjøtt frå frittbeitande grisar. Slikt blir det saftig kjøttpudding av.
Heime på Vestlandet – og andre geitevenlege stader i landet – er det stor stas kvar gong nye killingar kjem til verda. Like trasig er det at halvparten av dei nyfødde bli slakta og destruert fordi det er for dyrt å slakte dei. Tenk å heller mette familie og venner med ossobucco med det møraste kje.
Det er fascinerande korleis ei landegrense kan skilje mattradisjonar frå kvarandre, tatt i betraktning korleis rettar og metodar har vandra over heile verda i uminnelege tider. Eg slit med å forstå kvifor ikkje «Janssons frestelse» er like vanleg på norske middagsbord som dei svenske.
Om ikkje anna, så kan Far min sitt kjøkken gje deg ein nesten bombesikker metode for å sikre deg ei sjukt saftig svineribbe med sprø svor til jul, to resultat som nesten er ei sjølvmotseiing.
Alt går i grisen, og alle deler av grisen kan brukast. Å lage bacon av svinekjaken er ein italiensk spesialiet. Skal du lage ein ekte spaghetti alla carbonara, er det berre å speke din eigen guanciale.
På Far min sitt kjøkken kan det og bli kaotisk. I det daglege kappløpet om å rekke alle avtalar, fisketurar og fôring av dyr, tyr vi i blant til nokre smakfulle snarvegar. Å fylle opp fyseboksen med pizzasnurrar er eit sjakktrekk for å sikre at logistikken heng i hop.
Far min og eg har i blant vore heldige på fiske ørret med flott rogn i. Kvar gong har vi snakka om kor godt det ville vore med heimelaga rogn. Ofte blei det med tanken. Men det er det ingen grunn til. Framgangsmåten på denne dyre delikatessa er enkel og sikker.
Det verste med å ha eigen frukthage er kanskje tanken på å la plommer og andre godsaker rotne eller bli fortært av ubodne gjester. Plommemarmelade med sitron, vaniljestang og fersk ingefær kurerer slike scenario.
Eg elskar sjølvfiska, nysteikt fjellørret med nypoteter og rømmesaus. Dessverre står retten alt for sjeldan menyen, sjølv om fiskeforsøka har vore mange. Det er nesten ingen som skriv om fisken som nesten blei landa – og i alle fall ikkje utan å bli ledd av.
Svarten, vi har gløymt å tenke på middag! Ingen fare. Vi har ein kjele full av kokte poteter, gode pølser i fryseboksen og hagen full av grønsaker som må brukast opp. Putt i alt i steikepanna!