La meg smake fiskekakene dine, så skal eg fortelje kven du er. Mange norske fiskematprodusentar er minst like opptatt av inntening som kvalitet. Min fiskehandlar lager fabelaktige fiskekaker, og er så opptatt av at kundane skal ete sunn mat frå havet, at han gjerne deler oppskrifta med omverda.
Tenk deg at du vandrar langs bryggekanten. Lukta av fresande kvitløk, olivenolje, tomat og klippfisk pirrar nasa di. Rundt deg surrar det i spanske stemmer. På menyen står klassikaren bacalao a la vizcaina, eller bacalao (frå Biskaya) – som nordmenn berre kjenner retten som.
Visste du at det finns nesten bortimot 7.000 krabbeartar rundt om på kloden vår? Med så stort mangfald, er det ikkje rart sjølv ein så enkel rett som krabbekaker kan resultere i hundrevis av oppskrifter. Men enkelte er betre enn andre…
Naturen er lunefull. Det eine året kan sjukdom herje plommetreet og utradere avlinga, det neste truer greiene med å breke av eventyrleg mange rødgule, søte mirakel. Når overfloda er verkeleg stor, er det tid for smuldrepai med plommer. Oppskrifta duger også godt til epler eller rabarbra.
Far min og dei fleste andre kystfolk klarer seg ikkje utan poteta. Men sjølv om den han levd med oss gjennom mange hundreår, er det ikkje mange nordmenn som har gått vitskapleg til verks for å finne den perfekte kombinasjonen av rykande varm og sprø skorpe og fløyelsmjuk innside.
Vi som både elskar og misliker Amerika, har mange grunnar til gjere det aller første. I dei amerikanske sørstatane er rettar frå dei aller billigaste delane av dyra festmat av beste merke. Spareribs grilla på svak låg varme er med dette adoptert som ny, norsk grillfavoritt.
Av og til står sola så høgt – og varmen er så intens – at sjølve ein ihuga matfrik ikkje orker tanken på kjøkkenteneste. Då er lettvint-isen redninga, spesielt når bærhausten så smått er i gang.
Smaken av «plukkfisk» frå barndommen kjem snikande når du friterer klippfiskbollar av restane med tørka, salta fisk. Perfekte for seg sjølv, eller ein av mange smårettar du kan by gjestane på.
Så utskjelt som oppdrettslaksen er her til lands, er det freistande å la han gå planken. På grillen, altså. Du slepp du å tenke på fisk som heng seg fast i rista, og med på kjøpet får du ein feit fisk som kjem til sin rett med ein kraftig røyksmak som følgje.
I løpet av nokre intense veker gror og spirer alt det velsmakande som er sådd i kjøkkenhagen. Det mest sørgmodige er å leve med at store mengder urter faktisk blir ståande til dei visnar fordi eigaren si iherdige kjøkkeninnsats ikkje er omfattande nok. Derfor bør du hauste og gjenbruke mens du kan. Til og med pent brukte vaniljestenger som har vakse fram på varmare breiddegrader kan du forvandle til ekte vaniljesukker.