Fjellturen kan knapt bli verre når alle ledd verker, gnagsåra blomstrar og sekken er langt tyngre enn den burde være. Løysinga på det sistnemnde problemet er å tørke bær, frukt. sopp, kjøtt eller grønsaker sjølv – og redusere kiloa med matrasjonar til eit absolutt minimum.
Far min vaks opp på det vêrharde Bremangerlandet i Sunnfjord, med havet som næraste nabo. Der hausta dei for det meste frå havet. Fisk sto ofte på menyen heile veka, til og med på kviledagen. Søndag blei fiskekakene steikt opp, varma i brun saus og servert med kokte poteter og det som måtte finnast av grønsaker.
Langt utanfor mobildekninga til telegigantane, finn du framleis sommardrevne setrar der smøret glitrar som gull takk vere lukkelege kyr på fjellbeite. Er du blant dei som går med ein liten meieridraum i magen, melder du deg på budeiekurs.
Den som har ei nærast viltvaksande rabarbraklynge i hagen, rekk sjeldan å få den brukt opp før Sankthans. Men den som er litt lat og passe smart, fryser ned rabarbraen i mindre biter. Klar til å bli safta eller brukt i iskrem, pai eller til fruktsuppe når som helst når sola ikkje lenger varmar oss like godt.
Toppen på rikdom er for mange å kunne sette til livs så mykje hummar du vil utan å merke det i lommeboka. Men den som kjenner sjøkrepsen, vil sjeldan bytte den ut for storebror, havets kardinal. Spesielt ikkje når den ligg på grillen ein fabelaktig sommardag.
I heile oppveksten handla alle måltid om kvaliteten på potetene. Dersom far min ikkje likte konsistensen og smaken på den viktigaste gjesten på tallerkenen, kunne kjøttkakene eller torsken vere så gode dei berre ville.
Har du blitt «kasta ut» av restauranten lenge før du har blitt tilbode dessert, eller kanskje blitt irettesett eller ignorert av kelneren? Sjansen er faktisk stor for at du har oppført deg langt betre enn vertskapet.
Du blir aldri så mett at du ikkje orker ein porsjon sorbet. Er det til og med ulideleg varmt, finns det knapt bedre avkjøling. Men har du prøvd å lage isen med det du finn i eigen hage, for eksempel rabarbra?
Sjølv om sommaren ofte lar oss i stikken, stimar makrellen like forbanna inn fjorden. Grilla makrell med løpstikke, nypoteter og rømmesaus utgjer eit enkelt og effektivt ritual for den som ville hylle grøda frå den varmaste årstida – uansett regn og kuling.
Paradoksalt nok trengs det berre eit lite bidrag frå den svært høgtveksande løpstikka til å endre heile smaken på råvarene. Nypotetene får ein selleriliknande bismak, mens den aller mest påtrengande feittsmaken til makrellen forsvinn.